توضیحات

تسمه نقاله تخت (FLAT BELT DRIVES)

برای سالیان متمادی، تسمه نقاله تخت، تنها نوع تسمه نقاله موجود در بازار بود و بروزترین مکانیزم انتقال نیرو در ماشین‌های صنعتی محسوب می‌شد و از کارخانجات چوب‌بری گرفته تا پمپ‌های صنعتی آب کاربرد داشت. این ساز و کار انتقال نیرو نزد متخصصین امر تحت عنوان انتقال اصطکاکی نیرو مشهور است؛ زیرا در آن نیرو بین تسمه نقاله و قرقره‌ی آن از طریق اصطکاک منتقل می‌شود. در این سیستم، قوه انبساط و فشار وارده بر تسمه نقاله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا بدون فشار مناسب، تسمه نقاله سُر خورده و نمی‌تواند به شکل موثری نیرو را منتقل نماید. در اینجا قصد توضیح جزئیات مکانیزم مذکور را نداریم؛ اما دانستن دو نکته در پیشبرد بحث حائز اهمیت است؛ اولا اینکه تسمه‌ نقاله تخت اصولاَ از چرم طبیعی، کرباس و پلاستیک ساخته می‌شود؛ به این صورت که یک سمت آن صاف و سمت دیگرش زبر است.

در ثانی موضوع مهم در رابطه با مکانیزم آن، تنظیم تسمه نقاله و قرقره‌ی آن است؛ چرا که در صورت عدم تراز بودن آنها مکانیزم انتقال نیرو به سرعت متوقف می‌شود.

به طور خلاصه مزایای این سیستم عبارت است از طراحی ساده، ارزان بودن و بدیع بودن ساز و کار آن؛ با این حال، معایب آن از جمله ظرفیت پایین انتقال نیرو، نیاز به اشغال فضای زیاد، پر سر و صدا بودن و… نیز هرگز قابل چشم‌پوشی نیست.

تسمه نقاله‌ وی (V-BELT DRIVES)

در سال ۱۹۱۷ جان گیتس (موسس کمپانی محصولات پلاستیکی گیتس) نوع جدیدی از انواع تسمه نقاله را طراحی کرد که اکنون تحت عنوان تسمه نقاله وی مشهور است. علت این نام‌گذاری به شکل خاص این تسمه نقاله مربوط می‌شود که مانند ذوزنقه طراحی شده است.
این تسمه نقاله ذوزنقه‌ای شکل به همراه قرقره‌ی متناسب با آن بسیاری از معایب تسمه نقاله‌ی تخت را برطرف کرد؛ به طور مثال، شکل خاص تسمه نقاله و قرار گرفتن آن در دیواره‌ی قرقره موجب تراز مناسب آنها شد و همین مسئله انتقال نیروی بیشتر در فواصل طولانی‌تر را موجب گردید.

در حال حاضر تسمه نقاله وی در پنج قالب اصلی تولید می‌شود و با حروف لاتین (A to E) نامگذاری می‌گردد. این حروف معرف عرض و ارتفاع قالب‌های اصلی تسمه نقاله ویهستند که هر یک با طول مختلف در بازار عرضه می‌شوند. در این رابطه می‌توان به شکل زیر توجه داشت. در اینجا تسمه نقاله وی در قالب A را مشاهده می‌کنید. این تسمه دارای عرض ۵/۰ ارتفاع ۳۱/۰ است و طول آن ۱۵ اینچ (هر اینچ مساوی با ۵۴/۲ سانتیمتر) می‌باشد.

آنچه باید در مورد یک تسمه نقاله وی استاندارد و با کیفیت در نظر داشت، نحوه ساخت و مواد بکار رفته در آن است. در این رابطه به شکل زیر توجه فرمایید. در این نمونه گرافیکی مشخص شده است که بدنه تسمه نقاله وی از سه قسمت تشکیل می‌شود که عبارتند از رویه (Cover)، پلاستیک (Rubber) و رشته‌های تحمل‌کننده فشار (Load Carrying Cords). این ساختار موجب استحکام بیشتر تسمه نقاله و عملکرد بهتر آن در مکانیزم انتقال نیرو می‌شود.
 

در حال حاضر انواع مختلفی از خانواده تسمه نقاله‌های وی در بازار موجود است که عبارتند از تسمه نقاله وی دندانه‌دار (Cogged V-Belts)، تسمه نقاله وی راه‌راه (Ribbed V-Belts)، تسمه نقاله وی انعطاف‌پذیر (variable speed belts)، تسمه نقاله وی رشته‌ای (Banded V-Belts) و… . در زیر تصاویر هر یک از تسمه‌های مذکور قابل مشاهده است.

• تسمه نقاله وی انعطاف پذیر
• تسمه نقاله وی دندانه دار
• تسمه نقاله وی راه‌راه
• تسمه نقاله وی رشته‌ای
  

تسمه نقاله همگام (SYNCHRONOUS BELT DRIVE)

همان طور که از توضیحات فوق مشخص است، تسمه‌ نقاله تخت (Flat Belt Drives) و تسمه نقاله وی(V-Belt Drives) هر دو در چهارچوب مکانیزم اصطکاکی انتقال نیرو عمل می‌کنند و یکی از معایب این مکانیزم هم ریسک لغزندگی آن است. در این مکانیزم اگر تسمه نقاله سُر بخورد، نه تنها انرژی تولید شده از دست می‌رود، بلکه قرقره‌ها نیز از تراز خارج می‌شوند؛ لذا برای رفع این مشکل، خانواده تسمه نقاله‌های همگام تولید شده است. این تسمه نقاله‌های پیشرفته، همگام با قرقره‌های خود حرکت می‌کنند؛ بدین صورت که هر یک از دندانه‌های آنها در یکدیگر فرو رفته و همین امر مانع از انحراف و لغزندگی در مکانیزم انتقال نیرو می‌شود. در حال حاضر، نمونه بسیار شایع و پرکاربرد تسمه نقاله همگام تحت عنوان تسمه تایم (Timing Belts) در بازار در دسترس است و به طور ویژه در سیستم اتومبیل و ماشین‌آلات صنعتی کاربرد بسیاری دارد.